Obliczanie i księgowanie w firmie składek zdrowotnych przy umowie o pracy i umowie zlecenie

Obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają zarówno pracownicy, jak i zleceniobiorcy. Prawidłowe naliczenie składki z tego tytułu oraz ewidencjonowanie w księgach rachunkowych jest zagadnieniem bardzo szerokim, dlatego warto usystematyzować wiedzę na ich temat.
biuro

Podstawa wymiaru składki zdrowotnej

Ustalając podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla pracownika należy wziąć pod uwagę wszystkie przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Oznacza to, że uwzględnia się wszystkie wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, w tym np. wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby (finansowanego ze środków pracodawcy).
Podstawą wymiaru składek zdrowotnych dla zleceniobiorców jest przychód osiągany z umowy zlecenia jeżeli w umowie tej odpłatność została określona kwotowo lub w stawce godzinowej lub akordowej określonej kwotowo oraz w przypadku stawki prowizyjnej. Jeżeli odpłatność została określona w inny sposób, wówczas podstawą wymiaru składki zdrowotnej w każdym miesiącu jest kwota zadeklarowana, nie niższa jednak niż kwota wynagrodzenia minimalnego.
Trzeba pamiętać, że w przypadku składki zdrowotnej nie stosuje się ograniczenia do kwoty trzydziestokrotności przeciętnego wynagrodzenia.
Zarówno w przypadku umów o pracę, jak i umów zlecenie podstawę wymiaru składki zdrowotnej umniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika lub zleceniobiorcę.

Składka zdrowotna a wysokość podatku

Składka zdrowotna podlega odliczeniu od podatku dochodowego. Jeśli jest ona wyższa od zaliczki na podatek, wówczas ulega obniżeniu do wysokości tej zaliczki.

Wysokość składki zdrowotnej i jej obniżenie?

Składka zdrowotna wynosi 9% podstawy wymiaru. Wysokość składki uzależniona jest nie tylko od wysokości wynagrodzenia, ale również od pozostałych składek odprowadzanych do ZUS, a dodatkowo skorelowana z podatkiem. Pozostaje jeszcze kwestia obniżenia wysokości składki do wysokości zaliczki na podatek. Jak to wygląda w praktyce?

  • I. Pierwszym krokiem do ustalenia kwoty składki zdrowotnej jest pomniejszenie podstawy wymiaru o składki na ubezpieczenie społeczne. Załóżmy, że pracownik zatrudniony został pod koniec miesiąca, a jego wynagrodzenie za przepracowany okres wyniosło 500zł brutto.
    Podstawę wymiaru umniejsza się o 13,71% naliczonych z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, w tym o:
    48,80zł (ubezpieczenie emerytalne – 9,76% x 500zł),
    7,50zł (ubezpieczenie rentowe – 1,5% x 500zł),
    12,25zł (ubezpieczenie chorobowe – 2,45% x 500zł),
    Łącznie podstawę wymiaru umniejsza się 68,55zł.
  • II. Podstawę naliczenia składki zdrowotnej stanowi różnica między wynagrodzeniem brutto, a składkami na ubezpieczenia społeczne, w tym przypadku jest to kwota 431,45zł.
    Składka zdrowotna, czyli 9% od kwoty 431,45zł wyniesie 38,83zł.
    Składka zdrowotna podlegająca odliczeniu od podatku to 7,75% pełnej składki zdrowotnej:
    38,83zł x 7,75% = 33,44zł
  • III. Podstawą do opodatkowania jest podstawa naliczenia składki zdrowotnej pomniejszona o miesięczne koszty uzyskania przychodu – 111,25zł.
    Podstawa opodatkowania: 431,45zł – 111,25zł = 320,20zł (po zaokrągleniu – 320zł)
    Zaliczka na podatek: (320zł x 18% ) – 46,33zł (kwota wolna od podatku) = 11,27zł
  • IV. Przelew na konto urzędu skarbowego jest równy różnicy pomiędzy zaliczką na podatek, a częścią składki zdrowotnej podlegającą odliczeniu od podatku (7,75%).
    W naszym przykładzie zaliczka wynosi 11,27zł, a kwota składki zdrowotnej podlegająca odliczeniu – 33,44zł.
    11,27zł – 33,44zł = 0zł.
    W podanym przykładzie pracodawca nie odprowadzi zaliczki na podatek dochodowy, gdyż ta po umniejszeniu o składkę zdrowotną wyniesie 0zł. Jest to sytuacja niestandardowa, mająca miejsce przy przepracowaniu niepełnego miesiąca lub pracy w niepełnym wymiarze etatu.
  • V. Cała składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%) zostaje obniżona do wysokości zaliczki na podatek dochodowy i wynosi 11,27zł i tę kwotę odprowadza się na właściwe konto ZUS.

Ewidencja w księgach rachunkowych

Ewidencjonowanie rozliczeń z tytułu składki zdrowotnej przebiega tak samo w przypadku umów o pracę, jak i umów zlecenie. Z punktu widzenia księgowania tej składki istotne będą trzy konta księgowe:
23-0 – rozrachunki z tytułu wynagrodzeń (analityka: umowy o pracę, umowy zlecenie),
22 – rozrachunki publicznoprawne (analityka ZUS),
130 – rachunek bieżący

  • I. Ewidencja składki zdrowotnej na podstawie listy wynagrodzeń prowadzona jest na kontach:
    23-0 rozrachunki z tytułu wynagrodzenie Dt oraz 22 rozrachunki publicznoprawne Ct.
  • II. Ewidencja przelewu składek do ZUS przebiega na kontach:
    22 rozrachunki publicznoprawne Dt oraz 130 rachunek bieżący Ct.

Księgowanie w KPiR

Składka zdrowotna jest częścią wynagrodzenia brutto pracownika. Zgodnie z art. 22 ust. 6ba ustawy o PIT wynagrodzenia brutto pracowników stanowią koszty uzyskania przychodu w miesiącu, za który są one należne.
Jeśli pracodawca wypłaca wynagrodzenia zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, czyli np. zobowiązania za styczeń ureguluje do dnia 10 lutego, wówczas będą one stanowiły koszt stycznia.
Jeśli w kwestii terminowości wypłat nastąpi zaniechanie, wówczas wynagrodzenia będzie można ująć w kosztach uzyskania przychodu dopiero w miesiącu uregulowania zobowiązań.
Wynagrodzenia z umowy o pracę oraz umów zleceń ujmuje się w kolumnie 12 (wynagrodzenia w gotówce i w naturze).

Artykuł powstał przy współpracy z serwisem: sprawdzonyksiegowy.pl

PIT

Powiązane artykuły